Actueel risico volgens LoCovid 27 april 2025
Het aantal virusdeeltjes in het riool is iets opgelopen (naar 142 deeltjes per 100 duizend inwoners), maar is nog steeds relatief laag vergeleken met de afgelopen drie jaar. Het percentage dat een positieve test meldt bij de infectieradar is echter afgenomen naar 0,1%. De griepgolf is voorbij en dit is te zien in het aandeel van de infectieradar met luchtwegklachten en de oversterfte volgens het RIVM.
LET OP: Algemene onderbouwing, interpretatie en achtergrond-informatie bij de rubrieken vindt u via de [info] link in headers
Virusdeeltjes in het riool [info]
Op 18 april, de meest recente datum met een voldoende betrouwbare meting, werden er 142 virusdeeltjes per 100 duizend inwoners gevonden in het riool. Dit is hoger dan vorige week, maar blijft een relatief laag aantal.
In de afgelopen week maakten ongeveer 32 duizend Nederlanders een besmetting met SARS-Cov2 door. Op basis van het riool is momenteel 0,23% (een op de 430 personen) besmettelijk (aangenomen dat mensen 10 dagen besmettelijk zijn), en hebben Nederlanders nu gemiddeld 2,31 infecties doorgemaakt.
Infectieradar [info]
Bij de infectieradar meldde deze week 4,1% van de deelnemers klachten die kunnen wijzen op een infectie met SARS-Cov2. Dit aandeel daalt al weken, zoals te zien is in de grafiek hieronder.
Dit dalende aandeel komt waarschijnlijk doordat er minder griep rond gaat, te zien in de grafiek hieronder van het Nivel.
Het aantal geanalyseerde monsters is bijzonder laag. Onder de monsters werd geen SARS-Cov2 gevonden.
De afwezigheid van SARS-Cov2 in de monsters komt overeen met het relatief lage aantal deeltjes in het riool en het aandeel van de deelnemers aan de infectieradar dat een positieve test meldt (0,1%).
Oversterfte [info]
De griepgolf is voorbij en dit is terug te zien in de oversterfte. Eerder zagen we dat de CBS-schatting het beste rekening lijkt te houden met de invloed van de vergrijzing. Volgens deze CBS-schatting was er nog steeds sprake van 262 extra overleden Nederlanders. De RIVM-methode, die de sterfte vergelijkt met de jaren van de pandemie, laat een ondersterfte van 66 zien.
Cumulatief komt de CBS-schatting uit op ongeveer 76 duizend extra overlijdens door de pandemie. Er wordt momenteel op geen enkele manier aan preventie gedaan, en daarom zal dit aantal alleen maar toenemen.
Varianten [info]
Op 7 April zijn er een paar extra monsters aan de database toegevoegd. B.1.1.529 wordt het meest gevonden, maar de aantallen zijn zeer klein. Deze variant werd voor het eerst in november 2021 gevonden en werd aangemerkt als een “variant of concern”.
Deze variant zien we echter niet terug in de grafiek van het RIVM hieronder. Het RIVM geeft aan dat KP.3 (paars hieronder) en XEC (oranje hieronder), welke beiden afstammen van JN.1 (geel hieronder), momenteel dominant zijn:
Conclusie: actueel risico [info]
Het risico op een besmetting met SARS-Cov2 is momenteel relatief laag. Het aantal deeltjes in het riool is afgelopen week toegenomen, maar het percentage positief in de infectieradar is afgenomen. We zitten momenteel in een onverwacht lange periode van relatief weinig besmettingen.
Aan het gedrag van mensen ligt dit niet. Op meerdere plekken was de Koningsdag te druk en wordt er (ondanks de problemen met het klimaat) volop gereisd. De enigen die zich afgelopen week nog druk maakten over de oversterfte is de groep die tegelijk lijkt te denken dat het virus een biowapen uit een lab is, maar ook compleet ongevaarlijk (en dat de oversterfte komt door een vaccin dat veel Nederlanders voor het laatst in 2021 hebben gehad).
In België wordt het probleem van long Covid inmiddels ook erkend, maar ook daar wordt niets aan preventie gedaan. Wat opvalt in dit bericht is dat maar ongeveer de helft van de deelnemers aangeeft ooit een infectie met SARS-Cov2 gehad te hebben. Dit geeft aan dat velen hun infectie niet herkennen, want vrijwel de hele bevolking heeft inmiddels een keer Covid gehad. Als je de infectie niet herkend, dan herken je je restklachten (die weken of maanden na de infectie kunnen beginnen) ook niet als long Covid. De 4% kan dus een aanzienlijke onderschatting zijn.
Verfrissend was de aflevering van de podcast De Dag, waarin NOS-gezondheidsspecialist Sander Zurhake uitlegt dat Covid nog steeds long Covid veroorzaakt, maar dat Nederlanders zich daar helemaal niet van bewust zijn. Hij noemt ook de realistische schattingen van het aantal mensen met long Covid in Nederland.
Wat kun je zelf doen?
Het is lastig om niet ziek te worden als iedereen om je heen denkt dat de pandemie voorbij is. Toch zijn er een paar adviezen:
- Spreek vooral buiten af (betere ventilatie)
- Ventileer binnenruimtes
- Gebruik een luchtreiniger met HEPA (kan in combinatie met ventileren)
- Gebruik FFP2 of FFP3 mondneusmaskers, met name in binnenruimtes (buiten kun je afstand houden – let wel op de wind)
- Maak bewuste keuzes rond drukke binnenruimtes (kun je op een rustiger tijdstip reizen, boodschappen doen, en moet je echt zo vaak naar de winkel?)
- Vraag je bezoek een zelftest te doen (dit verlaagt het risico, maar de tests zijn niet heel erg betrouwbaar als ze negatief zijn). Houd wel rekening met een negatieve reactie, want voor de rest is de pandemie voorbij
Mocht je ondanks dit alles toch Covid oplopen, probeer dan rust te houden en met name het sporten heel voorzichtig weer op te bouwen.