Actueel risico volgens LoCovid 2 augustus 2024
Risico op besmetting / Long Covid / invaliditeit HOOG, maar niet meer stijgend. Rioolwaarde 27-7: 1106 → 39800 besmettingen PER DAG → ~5175 LongCovid-gevallen EXTRA PER DAG verwacht, waarvan 1300 ernstig invaliderend. Ca. 2,21% (398.000 p) besmettelijk. Vanaf medio 2020 continu oversterfte, tov LQI 2010-2019 in week 27: 482 † → 19,1% van verwachte sterfgevallen. Covid-ziekenhuisopnames hoeft Nederland niet meer te weten, maar waarschijnlijk hoog. Subvarianten FLiRT & KP.3 van JN.1 dominant.
LET OP: Algemene onderbouwing, interpretatie en achtergrond-informatie bij de rubrieken vindt u via de [info] link in headers
Oversterfte Covid19, 2024 week 29 [info]
Oversterfte RIVM vanaf 2021-06 [info]
In oneven weken wordt de actuele weeksterfte niet gepubliceerd door het CBS, zie CBS statline. Daarom gebruiken we weer de ruwe schattingen van het RIVM voor de weeksterfte in week 29.
In week 29 overleden volgens RIVM 3015 mensen. Eerdere weken (van CBS) zijn niet bijgewerkt, dus er zijn geen nameldingen.
De oversterfte à la RIVM voor week 29 is 9 † (0,3%). Feitelijk zegt dit cijfer helemaal niets over oversterfte door de nog immer voortwoedende pandemie. Hun “oversterfte” is louter hoeveel meer personen overleden zijn in die week in vergelijking met voorgaande jaren, inclusief coronajaren. In 2020 t/m 2023 gingen er heel veel mensen dood aan acute Covid19-infectie, door uitgestelde zorg, door Long Covid, door méér hartaanvallen en beroertes, longontsteking, uitbraken van andere infectieziekten door beschadigingen aan het immuunsysteem (ook door Covid19). Dus verwacht het RIVM in 2024 óók deze extra doden (afgezien van de hoge pieken). Daarom vinden ze nauwelijks oversterfte meer (grijze lijn in bovenstaande grafiek).
Cumulatieve RIVM oversterfte vanaf 2020 week 8: 46.762 †. Let op: hier bepalen we sinds kort de cumulatieve oversterfte t.o.v. de verwachte sterfte volgens het CBS t/m juni 2021 en aansluitend de verwachte sterfte volgens RIVM vanaf juli 2021 tot eind juni 2025. Die verwachte weeksterfte RIVM is voor het eerst in januari 2024 gepubliceerd, met terugwerkende kracht tot juni 2021. Deze t.o.v. CBS “alternatieve” verwachte sterfte heeft een dramatisch effect op de berekende cumulatieve oversterfte. In één klap heeft het RIVM met terugwerkende kracht ~15.000 aan de pandemie gerelateerde overlijdens weggepoetst. Een knap staaltje desinformatie! Op basis van de originele CBS-cijfers van juli 2021 t/m december 2023 zaten we in week 17 dit jaar al op een cumulatieve oversterfte boven de 60.000!
Oversterfte CBS 2020/2023 en verder [info]
Naast de weekoversterfte à la RIVM willen we toch graag weten hoe het verder gegaan zou zijn met de oversterfteberekening door het CBS, die gestopt is na december 2023. Hoewel ook die CBS-cijfers erg optimistisch waren, o.a. door de oversterfte te bepalen t.o.v. verwachte sterfte inclusief griepdoden en een normale demografische ontwikkeling (zonder rekening te houden met extra sterfte onder ouderen door Covid19), waren ze veel beter gefundeerd dan die van het RIVM nu. We hebben de CBS-tabel met verwachte weeksterftes uitgebreid naar 2024, door de cijfers voor 2023 aan te passen met een correctiefactor voor bevolkingsgroei van 2023 naar 2024 (17.947.684/17.811.291 = 1,00766), we noemen dit CBS+.
Bij een weeksterfte van 3015 komen we voor week 27 op een oversterfte van 216, dat is 7,7% bovenop de verwachte sterfte van 2799 (blauwe lijn in de grafiek hierboven). Toch wel 30 extra doden per dag! Volgens CBS+ is de totale cumulatieve oversterfte vanaf 2020 week 8 64.754 †.
Oversterfte HMD t.o.v. LQI 2010-2019 [info]
Volgens de toelichting is de oversterfte bepaald door CBS, hoe verontrustend die ook was tot begin 2024, nog een ernstige onderschatting van het probleem. Wij bepalen daarom de oversterfte t.o.v. het laagste kwartiel van 2010-2019 per week (LQI), dus expliciet prepandemie, met een correctiefactor voor bevolkingsgroei. Dit is de echte oversterfte t.g.v. SARS-CoV-2 gerelateerde infecties. Hieronder vallen uiteraard doden door acute Covid19-infectie, maar ook doden door orgaanschade bij Long Covid of verhoogd risico op hartinfarct, beroerte en longontsteking door Covid19, uitgestelde behandelingen en operaties door overbelasting van de zorg, valpartijen door psychische aandoeningen t.g.v. SARS2, en zelfs doden door andere infectieziekten. Een Covid19-infectie beschadigt immers langdurig het immuunsysteem.
Het is wel zo dat jaarlijkse griepgolven vóór 2020 ook slachtoffers eisten. Als we echter de nodige maatregelen zouden nemen om het aantal Covid19-slachtoffers sterk te reduceren, dan zouden er ook geen griepslachtoffers meer zijn.
In week 29 overleden 3015 mensen, 482 méér dan het LQI van 2010-2019, te weten 2533. Dat is 19,1% boven de verwachte sterfte, hetgeen neerkomt op bijna 70 vermijdbare covid19-gerelateerde doden per dag! Nog steeds! En dat duurt al voort vanaf medio 2020, net na de eerste coronagolf die een les had moeten zijn (oranje lijn in bovenstaande grafiek). Continue oversterfte, door een totaal genegeerde pandemie.
Cumulatieve oversterfte LQI vanaf 2020 week 8: 134.866 †.
Dit is dus onze beste schatting voor de totale Covid19-gerelateerde sterfte in de pandemie tot nu toe.
Het verloop van het cumulatieve aantal doden volgens LQI, CBS & RIVM is nu:
Weekbericht van LowCovid Kano week 2024-30 [info]
Het statusbericht van LowCovid Kano op X, met het geschatte verloop van de vermijdbare sterfte gerelateerd o.a. aan Covid19 (complicaties), is deze week ook gebaseerd op de meest recente schattingen voor de weeksterftecijfers van het RIVM, die t/m week 30 gaan:
Virusdeeltjes in rioolwater [info]
Meting 27 juli: 1106 (x 1011 virusdeeltjes per 100.000 inwoners) volgens Corona Lokaal. Het virusniveau is in 15 weken tijd gestaag gestegen vanaf een relatief minimum van 70 in week 13, tot bijna het 16-voudige deze week. De stijging lijkt echter gestopt. In sommige media wordt al gespeculeerd dat het virusniveau over de top heen is en weer zal dalen. Die conclusie is echter voorbarig, wat we nu zien lijkt meer op een hoog plateau. Als er nog veel superspreader-events te verwachten zijn, zou het nu al hoge niveau zelfs nog verder kunnen stijgen.
In onderstaande grafiek van Corona Lokaal is het verloop van virusdeeltjes in het rioolwater weergegeven vanaf begin januari tot heden.
Landelijke spreiding van besmettingen
Op Corona Lokaal is ook de landelijke spreiding van het coronavirus te zien, over de provincies en over de afvalwaterstations. Vanuit de randstad heeft het zich langzaam uitgebreid over het hele land. In de meeste provincies is het virusniveau boven de 800 uitgekomen, in Groningen al boven de 1300. Het meest opvallend in deze figuur zijn de zwart gekleurde rioolwaterstations, bijvoorbeeld Terschelling en Ameland met waarden boven de 3000! Daar zullen de besmettingen welig tieren onder de kamperende vakantiegangers.
Covid19-besmettingen en LongCovid-risico
Volgens de analyse van Datagraver (factor 36, die volgens sommigen nog te laag is) komt het huidige virusniveau van 1106 op 27-7 overeen met zo’n 39805 nieuwe besmettingen per dag. Dat is erg veel, 1550 nieuwe Covid19-gevallen per week per 100.000 mensen. Het is namelijk 28 keer zo hoog als de drempel van 55 voor het aantal gevallen waarboven we van een griepepidemie spreken! Terwijl Covid19 véél gevaarlijker is dan griep! Zo zal bijvoorbeeld die éne dag 10 juli later in het jaar leiden tot ruim 5175 extra Long Covid-gevallen (13%), waarvan bijna 1300 ernstig invaliderend.
Volgens onze indeling van juni 2024, zie tabel hieronder, is het risiconiveau bij 39805 besmettingen per dag hoog, hoewel net niet meer extreem hoog.
| Risiconiveau | Weekmin/105 | Weekmax/105 | Dagmin/NL | Dagmax/NL |
| Basis | 0 | 10 | 0 | 250 |
| Gering | 10 | 50 | 250 | 1250 |
| Laag | 50 | 150 | 1250 | 4000 |
| Matig | 150 | 500 | 4000 | 12.500 |
| Hoog | 500 | 1500 | 12.500 | 40.000 |
| Extreem | 1500 | 5000 | 40.000 | 125.000 |
| Absurd | 5000 | 125.000 |
Deze indeling is losjes gebaseerd op de karakterisering van de ernst van griepepidemieën, zoals blijkt uit onderstaand verloop van griepgevallen in de afgelopen jaren volgens Nivel:
Verloop van aantal besmettingen per dag
Het is de moeite waard om het verband tussen virusdeeltjes in rioolwater en aantal besmettingen met Covid19 per dag, zoals gevonden door Datagraver, te gebruiken om het verloop van het aantal virusdeeltjes in rioolwater van Corona Lokaal om te rekenen naar een grafiek met het aantal dagelijkse besmettingen. Door de geïnterpoleerde, gewogen en genormeerde data van Corona Lokaal per dag te vermenigvuldigen met 36 krijgen we onderstaande grafiek, met het geschatte aantal besmettingen per dag.
Cumulatief aantal besmettingen
Uitgaande van de besmettingen per dag kan ook het cumulatieve aantal besmettingen in een grafiek gezet worden:
Hier is bijvoorbeeld uit af te lezen dat pas in november 2022 alle Nederlanders gemiddeld 1x besmet waren, maar óók dat nu al 36.000.000 besmettingen een feit zijn, zodat anderhalf jaar later Nederlanders al gemiddeld 2x besmet zijn geweest. Let wel, de rioolwatermetingen waren pas vanaf 1-10-2020 betrouwbaar, dus de besmettingen uit de eerste golf zijn hierin nog niet meegenomen. In vergelijking met de aantallen besmettingen in 2021-2023 vallen de aantallen in de eerste golf in het niet: o.b.v. positieve tests zouden er tot begin oktober 2020 slechts ~300.000 personen in Nederland besmet zijn met corona (alleen symptomatische gevallen). Dat is niet vreemd, want in die tijd waren er nog wél tamelijk strenge maatregelen.
Besmettelijke personen
Als er elke dag zo’n 39805 Covid-besmettingen bijkomen, en elke besmette persoon is ~10 dagen besmettelijk, volgt daaruit dat momenteel ~398.000 Nederlanders besmettelijk zijn, dat is ~2,21% van alle Nederlanders. Als u afspreekt met één ander persoon kunt u die misschien vertrouwen als die zegt voorzichtig te zijn geweest. Maar op een klein familiefeestje met 13 personen is de kans dat iemand Covid heeft al 25% en is onmogelijk zicht te houden op de besmettingsstatus van al die personen. Bij 50 personen is de kans dat iemand Covid heeft al 67%! Vermijd dus drukke bijeenkomsten, vooral binnen, tenzij u een masker kunt dragen (ffp2 – ffp3).
Het percentage besmettelijke personen in de bevolking is ook direct te relateren aan de rioolwaterwaarden. LowCovid Kano heeft namelijk door middel van lineaire regressie het verband tussen rioolwaterwaarden en het percentage mensen met Covid19 besmet volgens de infectieradar vastgesteld voor een groot aantal meetpunten (dagen), in de grafiek hieronder:
Het “Infectionradar %” is de door het RIVM berekende en gepubliceerde procentuele positiviteit van de uitgevoerde zelftest door de groep vrijwilligers die deelnemen aan de Infectieradar en lijden aan een luchtweginfectie. Uit bovenstaande regressieanalyse heeft Kano afgeleid dat:
Percentage Covid19-besmetten = 0,0013 x Rioolwaterwaarde
Nu kunnen we dus het verloop van de rioolwaterwaarden over het hele bekende traject van oktober 2020 tot heden direct omrekenen naar het Covid19-besmettingsniveau, dus:
Volgens deze rekenwijze komen we tot een percentage besmette personen van rond de 1,5%. Eerlijkheidshalve moet hierbij vermeld worden dat onze eigen schatting van het percentage besmettelijken zo’n 50% hoger uitkomt dan de hierboven geschetste waarden. Mogelijk is de onbetrouwbaarheid van de zelftest die toegepast wordt door het infectieradarpanel hier debet aan. Anderzijds is onze eigen berekening (nu 2,21% besmet) ook maar een schatting o.b.v. een meting van rioolwaarde via aantal besmettingen per dag naar aantal besmetten naar percentage besmettelijken.
Hoeveel Covid19-besmettingen leiden tot Long Covid?
Of en hoe vaak Covid19-besmettingen nu nog steeds tot Long Covid leiden is een vraag die in Nederland nauwelijks aandacht krijgt. De medische elite en alle media gaan er stilzwijgend van uit dat alle bekende Long Covid-patiënten (vaak wordt een aantal van ~100.000 in Nederland genoemd) in 2020 en 2021 ziek zijn geworden. Experts van het RIVM noemen wel eens percentages van 1 à 2% dat (nu nog) langdurige klachten houdt. Dat is echter een slag in de lucht en in strijd met de resultaten van grote wetenschappelijke onderzoeken in het buitenland, zie ons artikel Hoeveel Covid19-besmettingen leiden tot Long Covid? onder Science. Het probleem is dat Long Covid niet in Nederland geregistreerd werd. Pas eind juni 2024 opende het RIVM een PostCovid onderzoeksplatform.
In onze weekberichten gaan wij vaak uit van 13% kans op Long Covid na elke besmetting. Dit percentage is gebaseerd op een onderzoek onder 3,5 miljoen Canadezen. Zij stelden vast dat de kans op Long Covid niet afneemt bij herbesmetting, maar daarentegen cumulatief werkt: elke besmetting geeft weer ca. 13% kans op Long Covid, zodat na 3 besmettingen zo’n 40% langdurige symptomen houdt (zie grafiek hieronder).
We zullen in onze weekberichten dus blijven rekenen met 13% kans op Long Covid per besmetting, en een kwart daarvan zal ernstige, invaliderende klachten betreffen, dus ruim 3%.
Dat Long Covid nog steeds bijzonder actueel is blijkt ook uit de maandelijkse rapportages van C-support over patiënten die zich melden. In de meest recente grafiek t/m juni 2024 is te zien dat de aanmeldingen binnen blijven stromen. Terwijl dit platform nog steeds tamelijk onbekend is en de drempel voor registratie behoorlijk hoog.
Infectieradar [info]
Het percentage mensen met klachten van acute luchtweginfecties, o.b.v. meldingen door een groep vrijwilligers aan het RIVM, geeft op elk moment een idee van het besmettingsrisico. Op 30 juli had 3,87% van de testgroep van het RIVM last van een luchtweginfectie. Dit percentage is de afgelopen week aanzienlijk gedaald. Logisch, de meeste seizoensgebonden luchtweginfecties verdwijnen in de zomer. Helaas geldt dat niet voor Covid19, dat zodanig besmettelijk is dat het zich óók in de zomer kan verspreiden.
Overige infecties
In onderstaand wekelijks overzicht van de gevonden respiratoire virussen in monsters afgenomen door Nivel Peilstations (uitgebreid Nivel Surveillance Bulletin van week 30) is te zien dat vooral Covid19 de laatste weken veel rondgaat naast rhino- en parainfluenzavirus. Toch zegt dit overzicht niet veel, want in week 30 zijn slechts 13 monsters onderzocht door Nivel.
Uit de Nivel surveillance volgen wel diverse andere uiterst zorgelijke trends. Zo is bijvoorbeeld de Nederlandse kinkhoestepidemie, gestart in januari, nog steeds niet voorbij, al worden in week 30 nog “maar” 2,5 nieuwe gevallen per 100.000 per week gemeld, dat is 64 nieuwe patiënten per dag over heel Nederland. Deze aantallen liggen vér boven die van de voorgaande jaren, en ook boven pre-pandemische niveaus. Voor kinderen van 0-4 jaar is het aantal gevallen het hoogste, terwijl voor die groep kinkhoest juist erg gevaarlijk is, soms zelfs dodelijk.
Het Nivel rapporteert de laatste maanden over andere infectieziekten die weer terug van weggeweest zijn, met rode uitslag (hand-voet-mondziekte). Vaak is sprake van de “vijfde ziekte” (erythema infectiosum), door het parvovirus B19. Deze ziekte geeft een rode huiduitslag en is vooral gevaarlijk voor zwangere vrouwen en het ongeboren kind. Sinds februari dit jaar komt deze ziekte voor het eerst in jaren weer 2-3 keer zo vaak voor. Bij kinderen van 0-4 jaar waren er in week 30 zo’n 31 meldingen per 100.000. Over alle kinderen van die leeftijdsgroep waren dat er 8,7×31= 270 in week 30.
Ook waterpokken is weer terug van weggeweest. Weliswaar is de huidige epidemie niet zo ernstig als die van 2022, maar nog steeds wel 2-3x zo hoog als in de meeste voorgaande jaren. Het sprookje van immuniteitsschuld is nu toch echt uit, deze uitbraken zijn echt het gevolg van schade aan het immuunsysteem door herhaalde Covid19-besmettingen! De daling van twee weken geleden heeft helaas niet doorgezet.
Het RIVM geeft op de pagina Feiten en cijfers griep het verloop van het aantal bij Nivel gemelde griepgevallen per week vanaf 2019 week 40 tot heden, 2024 week 30, zie grafiek hieronder. De griepgolf van december t/m februari dit jaar (de rode lijn) is voorbij, maar de opmaat naar de komende wintergolf is alweer zichtbaar. Als we er niets tegen doen komt die beslist! Bedenk dat influenza minder besmettelijk is dan Covid19, dus als we maatregelen nemen tegen Covid kan óók influenza de wereld uitgeholpen worden! Dat hebben we in 2020 en 2021 ook in de praktijk gezien.
Ziekenhuisopnames [info]
Het aantal Covid19-ziekenhuisopnames per dag, opgegeven door het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS), gaf een indicatie van het aantal ernstig zieke patiënten met acute Covid19 die dag. Helaas heeft het LCPS onlangs besloten, in samenspraak met de bestuurders van ziekenhuizen, om de publicatie van ziekenhuisopnames voor Covid19 per 1 juni te staken. Wéér gaat een belangrijke indicator voor de intensiteit van de voortdurende pandemie verloren.
Tot half juli werden door Radboud UMC (zie tweet van internist-infectioloog Chantal Rovers) nog cijfers gepubliceerd over Covid19-opnames aldaar, maar ook die zeer beperkte inkijk in de ziekenhuisopnames is nu achterwege gebleven. We tasten nu volledig in het duister. Toch blijven in de media zogenaamde experts ventileren dat de ziekenhuisopnames “nauwelijks verhoogd” zouden zijn. Dat is erg onwaarschijnlijk als je de rapportage van Christina Pagel over de situatie in het VK leest, zie grafiek hieronder.
Vergelijking Covid19 met influenza
Vanaf het begin in januari 2020 hebben virologen en leiders van westerse landen gepoogd de Covid19-pandemie te bagatelliseren: het zou niet erger zijn dan een “gewone” griep. De praktijk wees iets heel anders uit. Echter, in het 146e rapport van het OMT werd toch gesteld dat Covid19 vanaf maart 2022 voortaan wel vergelijkbaar was met “gewone luchtweginfecties”. Daarop hebben het RIVM en de Nederlandse medische elite hun beleid stap voor stap afgestemd. Zij hebben het Nederlandse volk compleet in de steek gelaten!
Lees ons artikel dat de vloer aanveegt met dit uitgangspunt.
Het ergste is nog dat de overheid in Nederland het genoemde rapport aangegrepen heeft om stap voor stap alle maatregelen tegen de verspreiding van Covid19 op te heffen. Terwijl wij voor het stoppen van de pandemie volledig afhankelijk zijn van de overheid in Nederland en de omliggende landen, omdat dit vooral collectieve maatregelen zijn: sterk verhoogde eisen aan ventilatie in bouwbesluit, verplichting tot installatie van hepafilters en far UV-lampen in openbare gebouwen of zelfs kantoorruimtes, en verplichting om in kritieke situaties en omgevingen (ziekenhuizen, OV) goede maskers (ffp2, ffp3) te dragen.
Variants of Concern (VOC) [info]
De relatieve frequenties van relevante VOC’s (kiemsurveillance RIVM) geven een indicatie welke nieuwe bedreigingen te verwachten zijn. Van maart t/m juni dit jaar werden er echter veel te weinig samples onderzocht, dus beperkte het RIVM zich tot het testen op de hoofdgroep van de JN.1 variant. Die bleef voortdurend dominant, terwijl vanaf mei de besmettingen weer begonnen op te lopen. Dat was een duidelijk teken dat nieuwe, immuniteit-ontwijkende varianten opkwamen. Pas in juli liep het aantal samples weer voldoende op en testte RIVM ook op subvarianten KP.2 en KP.3 van JN.1. In de grafiek hieronder is het relatieve voorkomen van de belangrijkste varianten weergegeven van 2023 week 10 t/m 2024 week 28.
Deze gegevens zijn echter van 24 juli, deze week heeft het RIVM geen update van de variantenanalyse gepubliceerd. Echter, uit de database van GISAID, waar ook het RIVM zijn ruwe data van virusvarianten uploadt, kon Josette Schoenmakers wel een meer accurate opsplitsing in 4 subvarianten van JN.1 afleiden, namelijk de FLiRT variant, met en zonder de S31del mutatie, en KP.3, met en zonder S31del mutatie.
Uit onderstaande grafiek o.b.v. Josettes queries volgt dat
- de FLiRT-variant al in week 8 is opgedoken in Nederland
- RIVM de vroege FLiRT-variant compleet gemist heeft
- KP.2 (een subvariant van FLiRT) een ondergeschikte rol heeft gespeeld
- in week 20 de oude JN.1 zijn dominante positie al is kwijtgeraakt
- van week 22 tot 27 wel 4 subvarianten gelijkop gaan
- en samen de oude JN.1 variant vrijwel verdrongen hebben
- de laatste weken KP.3 + S31del de overhand lijkt te gaan krijgen.
Die laatste conclusie is belangrijk en belooft niet veel goeds. Het betekent dat mensen die in maart t/m mei ziek geworden zijn van de FLiRT-variant, nu nog een keer ziek kunnen worden van de KP.3 + S31del variant.
Conclusie: actueel risico [info]
Wij schatten het risico momenteel in als HOOG. Het stijgt niet langer, maar de variantenanalyse suggereert dat het wel degelijk mogelijk is dat de stijging de komende weken weer hervat wordt. De enige hoop is dat we alsnog een zonnige zomer krijgen waarin we naar buiten kunnen zonder al te veel superspreader-events.
Maar waarom blijven we steeds hopen dat het vanzelf wel goed komt? We hebben de middelen om de verspreiding stevig tegen te gaan. Alleen moet de overheid wel een belangrijke rol daarin spelen bij
- het verstrekken van correcte en duidelijke informatie
- gratis tests en ffp2-maskers beschikbaar stellen
- een week isolatie na besmetting adviseren én faciliteren
- het faciliteren van en regels stellen voor thuiswerken
- regels opstellen voor ventilatie en schone lucht in openbare gebouwen
- verplichten van CO2-meters in scholen en het gebruik reguleren
- verplichten van hepafilters in openbare gebouwen en zeker in scholen
- het instellen van een maskerplicht in ziekenhuizen en zorginstellingen
- het aanbieden van coronavaccinaties voor de hele bevolking
- …
Vergeet ook nooit: de kans op corona is nooit echt weg, en risico = besmettingskans x impact. Als je toch besmet wordt kunnen de gevolgen verschrikkelijk zijn: levenslang gehandicapt, bedlegerig, arbeidsongeschikt of een plotselinge, voortijdige dood. Daarom adviseren wij bij het huidige beleid om het virus totaal ongehinderd te laten rondgaan om in elk geval inidividueel zoveel mogelijk te voorkomen dat u deze ziekte krijgt: vermijd drukke bijeenkomsten binnen maar ook mensenmassa’s buiten, draag waar mogelijk een ffp2-masker, gebruik neusspray in kritieke omstandigheden (tandarts, groepsetentjes binnen) en werk zoveel mogelijk thuis. Zeker nu Covid19 voor de zoveelste keer sterk in opmars is.
Voor het collectief geldt, nu meer dan ooit:
Indammen móet en indammen kán!
Het is pure noodzaak de huidige golf in te dammen, om tienduizenden zieken, invaliden en doden te voorkomen.
Er zijn verschillende strategieën om deze pandemie te bedwingen:
- Pandemieregels van de Goede Pandemie Praktijk
- Plan van het World Health Network met massaal testen
- Een haalbaar en afdoende geacht alternatief voor de gecompliceerde en onwerkbare maatregelenladders van VWS onder Ernst Kuipers:
